ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΕΦΥΓΕ Ο ΚΑΛΟΣ ΜΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΑ  ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΙΓΡΑΨΟΥΝ
 ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ

ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΕΓΓΟΣ


"Ποιος Θανάσης" όμως ? Ο αγαθός υπάλληλος με το έκπληκτο βλέμμα, ο πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης με τις πονηρές γκριμάτσες, ο αεικίνητος τρελάρας με την περίεργη φωνή και το κοφτό γέλιο, ο άτσαλος και μπατίρης ερωτευμένος με το θλιμμένο χαμόγελο, ο φουκαράς βιοπαλαιστής με τις ανύπαντρες αδερφές, ο φαλακρός πράκτορ με τις τρελές ατάκες, ο καλός μας άνθρωπος, που συγκινεί με τις ατυχίες του και προκαλεί το γέλιο με τις γκάφες του...


Όλα αυτά κι άλλα τόσα, που έρχονται στη μνήμη μας αντικρίζοντας αυτή τη μορφή, που κατά πολύ απέχει από το κλασικό παρουσιαστικό και παίξιμο, των πρωταγωνιστών του Ελληνικού κινηματογράφου, είτε πρόκειται για ζεν πρεμιέ είτε για καρατερίστες και κωμικούς ηθοποιούς.



 Ο Βέγγος δεν μιμήθηκε κανέναν, παρόλο που κάποιοι τον χαρακτηρίζουν σαν τον "Έλληνα Σαρλό" και σαν "ενσάρκωση του Καραγκιόζη". Αν υπάρχουν κάποια στοιχεία απ' αυτούς τους ήρωες στο παίξιμό του, δεν είναι δανεικά ή κλεμμένα, πολύ απλά γιατί ο Βέγγος σπανίως υποδυόταν. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων,


αυτός που βλέπαμε στο πανί κι αργότερα στη μικρή οθόνη, ήταν και είναι ο ίδιος ο Βέγγος κι όχι ένας τύπος που δημιουργήθηκε επί τούτου, όπως ας πούμε ο Θύμιος του Χατζιχρήστου, ο Λαλάκης του Βογιατζή ή ο Φίφης του Παράβα. 

Άλλωστε, το ότι χρησιμοποιήθηκε το πραγματικό του όνομα (αργότερα και το επώνυμο) στους τίτλους των ταινιών που πρωταγωνιστούσε, δεν ήταν καθόλου δείγμα ματαιοδοξίας, όπως μπορεί να πιστεύουν πολλοί κακεντρεχείς, αλλά μάλλον δείγμα ειλικρίνειας, αυτογνωσίας και αγνών προθέσεων. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή...

Ο Θανάσης Βέγγος γεννήθηκε στο Νέο Φάληρο το Μάιο του 1926. Ήταν το μοναχοπαίδι του κυρ Βασίλη και της κυρά Ευδοκίας, που κατάφεραν να δώσουν στο Θανάση μόνο τη στοιχειώδη μόρφωση. Δύσκολες εποχές κι ο κυρ Βασίλης, έπιασε κάποτε δουλειά σαν υπάλληλος στο εργοστάσιο της Ηλεκτρικής Εταιρίας. 

Στην Κατοχή, οργανωμένος πια στο ΕΑΜ, αγωνίστηκε για να σώσει το εργοστάσιο από την ανατίναξη που σχεδίαζαν οι Γερμανοί. Οι μαρτυρίες λένε πως το εργοστάσιο σώθηκε τελικά, χάρη στις προσπάθειες αυτού ακριβώς του ανθρώπου, ο οποίος στη συνέχεια απολύθηκε από τη δουλειά του, εξαιτίας των αριστερών φρονημάτων του.


Η ηθοποιός Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, μίλησε για εκείνη την περίοδο στο ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στο Θανάση Βέγγο "Ένας άνθρωπος παντός καιρού" του Γιάννη Σολδάτου...



]




«Ήμουν 5 χρονών όταν γνωριστήκαμε. Εκείνος 9 χρόνια μεγαλύτερός μου. Μέναμε δίπλα, στο Νέο Φάληρο. Ζούσε με την οικογένειά του σε μια καμαρούλα. Οι δυσκολίες που αντιμετώπιζαν μεγάλες - ο πατέρας του ήταν αριστερός, τον είχαν διώξει από τη δουλειά, και δεν είχαν ούτε καν ηλεκτρικό. 

Ο πατέρας μου πέρασε ένα καλώδιο μέσα από τα δένδρα και τους έδωσε φως. Ο Θανάσης δεν το ξέχασε ποτέ αυτό. Στη γειτονιά βοηθούσε τους πάντες. Έβλεπε κάποιον να κρατά κάτι βαρύ και αμέσως πήγαινε να τον ξαλαφρώσει. Όταν τον έστειλαν στη Μακρόνησο, πήγαινα με τη μητέρα μου και κάναμε παρέα στους γονείς του. Εκεί γνώρισε τον Κούνδουρο και, όταν επέστρεψαν, μου τον έφερε στο σπίτι. Έτσι βγήκα στο σινεμά, στη "Μαγική πόλη" και τον "Δράκο", τις πρώτες ταινίες που συμμετείχε και ο Θανάσης. Την εποχή του "Δράκου" παντρεύτηκε και την Ασημινούλα. Δε ξανακοίταξε άλλη γυναίκα. Μείνανε όλοι μαζί σε κείνο το σπιτάκι στο Ν. Φάληρο. Εγώ κι ο Κούνδουρος στρώσαμε το νυφικό κρεβάτι.

Ο Θανάσης ήταν πολύ σοβαρό και πονεμένο παιδί. Και μανιώδης με την καθαριότητα! Όταν έχει γύρισμα μπαίνει πρώτος, καθαρίζει, ξεσκονίζει και μετά μπαίνουν οι άλλοι. Στη Μακρόνησο με τον Κούνδουρο έμεναν σε σκηνή. Ε, καθάριζε ώς και το χώμα!». 


Όσο μικρό κι αν είναι ένα αφιέρωμα, όπως είναι ετούτο εδώ, γι αυτόν τον τεράστιο ερασιτέχνη ηθοποιό - και το επίθετο το γράφω με κάθε σεβασμό στο μετερίζι απ' όπου υπηρέτησε αυτήν την τέχνη - δεν είναι δυνατόν να μην περιλαμβάνει την περίοδο της στρατιωτικής του θητείας στη Μακρόνησο, καθώς εκεί ο νεαρός ακόμα Θανάσης, έχτισε το χαρακτήρα, που μετέπειτα γνωρίσαμε στις ταινίες του, βίωσε το παράλογο της στρατοκρατίας, έμαθε να υπομένει τον εξευτελισμό, υιοθέτησε την αξιοπρέπεια ως στάση ζωής και ταυτόχρονα γνώρισε τη συντροφική αλληλεγγύη. 

Μέσα σ' αυτό το άγονο περιβάλλον της εξορίας, της καταπίεσης και της αβάσταχτης μοναξιάς, ο Θανάσης Βέγγος διατήρησε την ανθρωπιά και την καλοσύνη του κι ήρθε σ' επαφή με πνευματικούς ανθρώπους, που διαμόρφωσαν την κουλτούρα της μεταπολεμικής Ελλάδας κι έδωσαν στον ίδιο την ευκαιρία ν' αναδειχθεί και ν' αλλάξει την πορεία της ζωής του.


 "Κάθε εμπόδιο για καλό", που θα 'λεγε κι ο ίδιος. Γιατί αν η κυβέρνηση «Συναγερμού» του στρατάρχη Aλέξανδρου Παπάγου, δεν θεωρούσε το Θανάση Βέγγο "απόκληρο" ή "μίασμα" και δεν τον είχε στείλει να υπηρετήσει στη Μακρόνησο, λόγω πολιτικών φρονημάτων, κατά πάσα πιθανότητα θα ήταν μέχρι και σήμερα ένας πάρα πολύ καλός κατασκευαστής δερμάτινων ειδών, στο μαγαζάκι που διατηρούσε κάπου στο Μοναστηράκι. Ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος, που τον γνώρισε εκεί και συνδέθηκε φιλικά μαζί του και ήταν ο πρώτος άνθρωπος που διέκρινε το πηγαίο ταλέντο του, λέει χαρακτηριστικά.



« Το Βέγγο τον γνώρισα στο Μακρονήσι. Ήμουνα σ' ένα βουνό επάνω και προσπαθούσα να στήσω ένα αντίσκηνο να κοιμηθώ, ανάμεσα στη μάζα του λόχου, στα τέσσερις χιλιάδες αντίσκηνα παρατεταγμένα το ένα δίπλα στο άλλο, ανάμεσα σε τέσσερις χιλιάδες ανθρώπους, τρομαγμένους και κουρασμένους.

 Πήγα στην κορυφή του βουνού, με την ευλογία της διοίκησης, να στήσω τη σκηνή μου και τη ζωή μου. Κι εκεί που καθόμουνα και χάζευα και κοίταζα πως ν' αρχίσω, μόνος τελείως, μ' ένα αντίσκηνο πεταμένο χάμου, μ' ένα σκεπάρνι και με πασσάλους, βλέπω μια σιλουέτα περίεργη, μέσα σ' αυτές τις φοβερές χλαίνες που μας δίνανε, τις βρώμικες, ξεσκισμένες. 


Καταφθάνει, κουβαλώντας σανίδια από κιβώτια κι ένα σφυρί. Έφτιαξε κάτι, μια κατασκευή, ένα επίπεδο με τις σανίδες, και μου λέει ξαφνικά: "Συναγωνιστή -ευλογημένη λέξη, που τελικά έχει γίνει ρετσινιά- συναγωνιστή, θα πεθάνεις" λέει. 

"Το βράδυ κάνει κρύο. Βάλε την κουβέρτα σου πάνω στα σανίδια" Λέω: "Εσένα τι σε νοιάζει αν πεθάνω εγώ; Κι εσύ θα πεθάνεις". Ούτε γέλασε καν ούτε και δε γέλασε. 


Πήρε τη διαλυμένη σκηνή κι άρχισε να τη στήνει μέσα στους πασσάλους της. Τον χάζευα, σκεφτόμουνα πως αυτός ή τρελός είναι ή άγιος. Τέλος πάντων, το ίδιο κάνει. Έκανα διάφορες σκέψεις, αφηρημένος και κουρασμένος, αλλά έτσι ξεκίνησε η γνωριμία μου με το Βέγγο.


 Έμεινε μαζί μου όλα τα χρόνια της Μακρονήσου. Είχα χρεωθεί την κατασκευή ενός θεάτρου -ήμουν τριτοετής της αρχιτεκτονικής τότε. Πήγα στη διοίκηση και λέω: "Αυτόν το μισότρελο φαντάρο να μου τον δώσετε". Κι έτσι βρέθηκα να φτιάχνω το θέατρο με το Θανάση βοηθό. Στήσαμε τη σκηνή, ανεβάσαμε το πρώτο έργο, και να ο Βέγγος ηθοποιός και να ο Βέγγος πρωταγωνιστής και να ο Βέγγος αγαπημένος ολόκληρου του τάγματος, και να ο Βέγγος η ανακούφισή μας, η λύτρωση μας και το χαμόγελό μας. 


Ο Βέγγος δεν φτιάχτηκε ηθοποιός, γεννήθηκε. Κυριαρχείται από τον αγαθό δαίμονα που φροντίζει να συντηρεί μια αεί παρθενιά. Γεννήθηκε ως Βέγγος το '52, όταν η μοίρα άρπαξε τον αγαθό στρατιώτη του Δευτέρου Τάγματος Σκαπανέων της κόλασης, που είναι γνωστή με το λυρικό όνομα "Μακρονήσι", και τον πέταξε στα βαθιά νερά του κινηματογράφου και του θεάτρου. » 

Μετά το πέρας της θητείας του, ο Βέγγος επέστρεψε στην παλιά του δουλειά, μέχρι που (το 1953) τον θυμήθηκε ο Κούνδουρος όταν γύριζε την πρώτη του ταινία, τη "Μαγική πόλη" και τον κάλεσε να παίξει έναν φουκαρά βιοπαλαιστή (δηλαδή τον εαυτό του)... ένα μαναβάκι της λαχαναγοράς.


 Η ταινία βγήκε στους κινηματογράφους το 1955. Θα μεσολαβήσει, την ίδια χρονιά, ένα πέρασμά του από το μελόδραμα "Καταδικασμένη κι απ' το παιδί της" και την αμέσως επόμενη, ο Βέγγος θα παίξει το ρόλο ενός μπάρμαν σε κέντρο διασκέδασης της Τρούμπας, ο οποίος είναι συγχρόνως και μπράβος του αρχηγού μιας συμμορίας απατεώνων (τον υποδύεται ο Γιάννης Αργύρης, φωτό), στη δεύτερη ταινία του Κούνδουρου "Ο δράκος", σε σενάριο του Ιάκωβου Καμπανέλη και με πρωταγωνιστή τον επίσης νέο και πολλά υποσχόμενο ηθοποιό, Ντίνο Ηλιόπουλο.

 Εκεί θα φάει τις πρώτες θεαματικές φάπες, που έκτοτε θα τον καταδιώκουν σε ολόκληρη την κινηματογραφική σταδιοδρομία του.




O Θανάσης Βέγγος γύρισε οικιοθελώς αυτό το σποτ,
μετά από ατύχημα που είχε σε σιδηροδρομική διάβαση !!




   












[youtube=]


]

[youtube=]



 





  σε ηλικία 84 ετών ο μεγάλος κωμικός ηθοποιός του ελληνικού κινηματογράφου Θανάσης Βέγγος. Κατέληξε λίγο μετά τις 7 το πρωί της τρίτης  Μαίου  του 2011   στην Εντατική Μονάδα Θεραπείας στον Ερυθρό Σταυρό 




eleni D